Frika për një luftë të mundshme, disa vende në Europë rikthejnë shërbimin ushtarak të detyrueshëm

Përpara se Rusia të niste pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës , shumë, përfshirë Kievin, ishin skeptikë se një luftë e madhe mund të kthehej në Evropë. Më shumë se dy vjet më vonë, një ndërrim tjetër dikur i paimagjinueshëm është duke u zhvilluar, ajo e rekrutimit dhe shërbimit ushtarak të detyrueshëm.

Disa vende evropiane kanë rifutur ose zgjeruar shërbimin e detyrueshëm ushtarak mes kërcënimit në rritje të Moskës, pjesë e një sërë politikash që synojnë rritjen e mbrojtjes.

“Ne po arrijmë të kuptojmë se mund të na duhet të rregullojmë mënyrën se si mobilizojmë për luftë dhe të rregullojmë mënyrën se si prodhojmë pajisje ushtarake dhe të rekrutojmë dhe trajnojmë personelin. Është tragjikisht e vërtetë që ja ku jemi, në vitin 2024, dhe po përballemi me pyetjet se si të mobilizojmë miliona njerëz për t’u hedhur në një mulli mishi të një lufte potencialisht, por këtu na ka vendosur Rusia”, tha Robert Hamilton, kreu i kërkimit për Eurasia në Institutin e Kërkimeve të Politikës së Jashtme.

Rreziqet për një luftë më të madhe në Evropë janë rritur pasi Presidenti rus Vladimir Putin “më në fund iu drejtua konfliktit të hapur” në Ukrainë, duke ndjekur qëllimin e tij për të “rikrijuar perandorinë sovjetike”, tha gjenerali Ëesley Clark (Ret.), i cili shërbeu si Komandanti Suprem Aleat i NATO-s në Evropë.

“Pra, tani kemi një luftë në Evropë që nuk e kishim menduar kurrë se do ta shihnim më”, tha Clark, i cili udhëhoqi forcat e NATO-s gjatë Luftës së Kosovës.

“Është e paqartë nëse kjo është një Luftë e re e Ftohtë apo një luftë e nxehtë në zhvillim”, vazhdoi ai, por “është një paralajmërim shumë i afërt për NATO-n se ne duhet të rindërtojmë mbrojtjen tonë”.

Një numër vendesh evropiane e ndaluan rekrutim të detyrueshëm pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, por disa vende – veçanërisht në Skandinavi dhe Baltik – e kanë rifutur atë në vitet e fundit, kryesisht për shkak të kërcënimit rus. Kush nuk pranon shërbimijn ushtarak do të përballetr me gjobë deri në burg në disa vende.

Letonia është më e fundit që ka zbatuar rekrutim. Shërbimi i detyrueshëm ushtarak u rikthye në 1 janar të këtij viti, pasi u shfuqizua në vitin 2006. Qytetarët meshkuj do të vihen në draft brenda 12 muajve nga mbushja e moshës 18 vjeç, ose diplomimi për ata që janë ende në sistemin arsimor.

Në prill, Norvegjia prezantoi një plan afatgjatë ambicioz që pothuajse do të dyfishojë buxhetin e mbrojtjes së vendit dhe do të shtojë më shumë se 20,000 ushtarë të rekrutuar, punonjës dhe rezervistë në forcat e armatosura.