Çfarë vjen pas ofensivës së papritur të Ukrainës në Rusi?

The Economist

Ofensiva e papritur e Ukrainës në provincën ruse të Kurskut ka tejkaluar pritshmëritë edhe të atyre që e kishin planifikuar. Më 12 gusht, gjenerali Oleksandr Syrsky, komandanti i përgjithshëm i Ukrainës, pretendoi se forcat e tij kontrollonin afërsisht 1000 kilometra katrorë të territorit rus. “Kontrolli” mund të jetë një mbivlerësim. Por në shtatë ditë ukrainasit kanë marrë pothuajse aq territor sa Rusia ka arritur, me kosto të madhe, t’u marrë atyre që nga fillimi i vitit (1,175 kilometra katrorë). Në ditët në vijim, ofensiva ndoshta do të arrijë kulmin, pasi trupat lodhen dhe linjat e furnizimit zgjerohen. Pyetja është nëse Ukraina mund t’i përkthejë fitoret afatshkurtra në avantazhe strategjike të qëndrueshme.

Fitoret afatshkurtra janë të drejtpërdrejta. Vladimir Putin është ndjerë i turpëruar: më 12 gusht ai u shfaq në televizionin shtetëror rus duke kritikuar zyrtarët ushtarakë, të sigurisë dhe të qeverisë lokale. Forcat ukrainase kanë marrë kontrollin e historisë pas shumë muajsh rezistence, vëren Konrad Muzyka, një analist ushtarak me Rochan Consulting, një firmë që ndjek luftën. Ukraina ka ruajtur sigurinë e rreptë dhe ka qenë në gjendje të befasojë armikun, ashtu siç bëri ofensiva e gjeneralit Syrsky kundër forcave ruse në Kharkiv gati dy vjet më parë. Ukraina beson se ka treguar se linja e frontit të konfliktit nuk është e palëvizshme, por është e rrjedhshme, duke ndryshuar potencialisht llogaritjet e Rusisë dhe Perëndimit në çdo negociatë të ardhshme.

Muzyka paralajmëron se Ukraina mund të pësojë humbje të mëdha kur Rusia të kundërsulmojë. Deri më tani ajo nuk ka mbledhur ende forca për ta bërë këtë. Ende ka pak shenja të rezistencës ruse në terren. Ukraina ka marrë një numër të madh të burgosurish, kryesisht rekrutët e detyruar ose burra nga Garda Kombëtare, një forcë e brendshme ushtarake. Ata janë dorëzuar shpejt. Dhjetëra mijëra janë evakuuar, sipas guvernatorit të Kursk. Shumë janë larguar me dëshirën e tyre, të zemëruar nga reagimi kaotik.

Dështimi i Rusisë për të kryer një kundërsulm të shpejtë i shqetëson disa oficerë ukrainas. Në vend që të ridislokojë trupa nga Donbasi në Kursk, Kremlini mund të planifikojë një përgjigje asimetrike, siç është një breshëri raketash kundër lagjes së qeverisë në Kiev. Deri më tani, Putin nuk përballet me presion të madh nga opinioni publik në vend: rusët janë të vetëdijshëm për ofensivën, por mediat e kontrolluara nga shteti kanë raportuar për rezistencën e supozuar të suksesshme të forcave ruse dhe për situatën humanitare. Përveç disa artikujve në burime relativisht të pavarura të lajmeve, lajmet për kaosin nuk kanë arritur tek shumica e qytetarëve.

Edhe ekspertët ushtarakë, të cilët ndonjëherë kritikojnë dështimet e ushtrisë, e panë pushtimin e atdheut kryesisht si një zemërim që mund të bashkonte rusët në kërkimin e hakmarrjes. Mes rusëve në opozitë ose në mërgim, ajo ka provokuar reagime të ndryshme. Ilya Yashin, një politikan opozitar i liruar në Perëndim në një shkëmbim të burgosurish më 2 gusht, fajësoi Putinin për vdekjet dhe shkatërrimin në Kursk. Një tjetër figurë opozitare, Lev Shlosberg, i cili është ende në Rusi, tha se kushdo që mirëpret sukseset ushtarake të Ukrainës nuk duhet ta konsiderojë më veten një politikan rus.

Çfarë do të bëjë Ukraina më pas? Përparimi ka ecur kaq shpejt dhe rusët kanë qenë kaq të ngadaltë për t’u përgjigjur, sa Ukraina mund të rimendojë objektivat. Qëllimet fillestare ishin të rriste moralin e popullit të vet dhe t’u jepte besim mbështetësve perëndimorë të Ukrainës se ajo meriton më shumë mbështetje ushtarake. Ukraina donte gjithashtu që Kremlini të largonte trupat nga vija e frontit, veçanërisht në rajonin e Donetskut, ku Rusia po bën përparime përgjatë një aksi midis qyteteve Toretsk, Pokrovsk dhe Chasiv Yar. Që nga fillimi i ofensivës, Ukraina ka humbur kontrollin e një pjese të qytetit Hrodivka, 15 km nga Pokrovsk.

Duke supozuar se rusët fillojnë të dislokojnë forca më të afta në zonë, ukrainasit do të kenë tre opsione, thotë Mick Ryan, një gjeneral dhe strateg australian në pension. Qasja maksimaliste do të ishte përpjekja për të mbajtur territorin që ka kapur – ose edhe për të avancuar më tej – në mënyrë që të largojë më shumë trupa ruse nga Ukraina dhe të sigurojë një “mjet pazaresh” në çdo negociatë të ardhshme. Por kjo është e rrezikshme, thekson zoti Ryan. Do të ishte e vështirë për Ukrainën të ruante mbulimin e luftës elektronike dhe të mbrojtjes ajrore edhe për trupat e vendosura mirë në një fushë kaq të spikatur. Ukrainasit e dinë se sa vdekjeprurëse janë bombat ruse kundër pozicioneve fikse. Ukraina do të duhej të devijonte burimet nga vija e frontit brenda territorit të saj dhe humbjet e forcave të saj në Kursk do të minonin historinë e saj pozitive.

Një opsion i dytë do të ishte të tërhiqen në kufi me rregull, duke ruajtur trupat dhe pajisjet për përpjekjet për të rimarrë territorin ukrainas vitin e ardhshëm. Ukraina do të kishte treguar se mund ta çojë luftën në Rusi dhe do të zbehte narrativën e një fitoreje të rëndë, të pashmangshme ruse, e cila është përhapur si ide mes aleatëve më pak të vendosur të Ukrainës.

Një opsion i tretë do të ishte tërheqja pjesërisht në një pozicion më të mbrojtur më afër kufirit ukrainas, gjë e cila do të kërkonte më pak trupa dhe do të mbështetej më mirë nga artileria dhe logjistika. Kjo gjithashtu do të formonte një bazë për sulme të mëtejshme kur të shfaqen mundësitë. Një burim në shtabin e përgjithshëm të Ukrainës sugjeron se ky është opsioni më i mundshëm: disa mjete logjistike – forcat inxhinierike, karburantet, spitalet në terren, bazat ushqimore dhe riparimi – janë zhvendosur tashmë disa kilometra brenda kufirit rus.

Pavarësisht raporteve fillestare se Ukraina mund të kërkojë të marrë centralin bërthamor të Kurskut ose zona të tjera të ndjeshme, përgjigja nga aleatët e saj ka qenë çuditërisht pozitive. Administrata e Biden, e cila ka kundërshtuar sulmet e avionëve ukrainas në rafineritë ruse të naftës dhe ka kufizuar përdorimin e raketave amerikane në tokën ruse, tha se operacioni ishte një përdorim i pranueshëm i armatimit amerikan, duke përfshirë automjetet e blinduara Stryker. Gjermania, e cila zakonisht shqetësohet për çdo gjë që mund të nxisë përshkallëzimin rus, ka vënë në dukje të drejtën e vetëmbrojtjes së Ukrainës. Ka pasur pak shenja të aleatëve që kanë bërë kritika private ose publike ndaj Volodymyr Zelensky, presidentit të Ukrainës. Sfida e tij tani është të përkthejë suksesin e javës së kaluar në diçka të qëndrueshme. /vizionplus.tv