Sulmi me raketa ndaj Izraelit, sinjal se një konflikt i gjerë rajonal tashmë ka filluar

The Guardian

Pamja e raketave që ranë në Tel Aviv të martën mbrëma ishte shenja më e qartë që mund të imagjinohej se konflikti rajonal prej të cilit shumë frikësoheshin gjatë vitit të kaluar mund të ketë filluar.

Ky është sulmi i dytë ajror iranian ndaj Izraelit në më pak se gjashtë muaj, por hera e fundit u njoftua disa ditë; dronët shumë më të ngadaltë dhe raketat arritën të parat, dhe objektivi kryesor ishte një bazë ushtarake në shkretëtirën e nënpopulluar të Negevit.

Këtë herë, raketat balistike mbërritën së pari në fund të një kohe fluturimi 12-minutëshe dhe objektivat duket se kanë përfshirë zona të dendura urbane. Në shtypin lokal, zyrtarët izraelitë po citoheshin të përshkruanin sulmin si një deklaratë lufte nga ana e Iranit.

Pavarësisht nga fakti se nuk pati viktima, fakti që qytetet u vunë në shënjestër do të jetë kritik për përgjigjen e Izraelit. Pas sulmit të prillit të Iranit, hakmarrja ishte kryesisht performuese. Objektivi i vetëm i goditur brenda Iranit ishte një post i mbrojtjes ajrore në një bazë ushtarake pranë Isfahanit.

Pasi qytetarët izraelitë u kërcënuan kaq qartë të martën mbrëma, mund të pritet që Benjamin Netanyahu të përgjigjet në një mënyrë shumë më gjithëpërfshirëse. Opsionet tashmë do të jenë hartuar, gati për zgjedhjen e kabinetit të luftës dhe lista e synimeve mund të pritet të jetë thelbësore. Mund të përfshijë objektet bërthamore të Iranit.

Të martën, ishte Shtëpia e Bardhë ajo që e para ngriti alarmin për lëshimin e menjëhershëm të raketave iraniane, me sa duket me qëllimin për t’i hequr sulmit elementin e tij të befasisë dhe me shpresën e zbehtë për ta penguar atë. Kjo pasi dështoi, informimi i SHBA-së për gazetarët përpara nisjes kishte përfitimin e mbetur politik për të treguar se Uashingtoni të paktën nuk ishte befasuar.

Pavarësisht nga të gjitha rreziqet që paraqet ky sulm për Lindjen e Mesme, ai gjithashtu kërcënon të ketë një ndikim të rëndësishëm në politikën e SHBA-së, pesë javë përpara zgjedhjeve presidenciale, në të cilat Donald Trump ka tentuar ta paraqesë administratën e udhëhequr nga Joe Biden dhe Kamala Harris si fatkeqësisht të shkëputur nga skena botërore.

SHBA-ja ka dështuar gjatë shumë muajve për të ndërmjetësuar një marrëveshje pengjesh për paqe në Gaza dhe përpjekjet e saj me Francën për të negociuar një armëpushim në Liban gjatë rrjedhës së asamblesë së përgjithshme të OKB-së javën e kaluar gjithashtu dështuan. Përgjigja e Izraelit erdhi të premten, menjëherë pasi Netanyahu iu drejtua OKB-së nga Nju Jorku, me sulmin ajror që vrau liderin e Hezbollahut dhe partnerin kryesor të Iranit në rajon, Hassan Nasrallah. Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit (IRGC) tha se sulmi me raketa i së martës mbrëma ishte një hakmarrje për vdekjen e Nasrallah dhe për vrasjen në fund të korrikut të liderit politik të Hamasit, Ismail Haniyeh, ndërsa ai ishte mysafir në Teheran.

Që nga fillimi i luftës në Gaza më 7 tetor të vitit të kaluar, zyrtarët e Biden kanë pretenduar meritën për parandalimin e dhunës që të shndërrohet në një konflikt rajonal. Ky pretendim nuk ka më peshë.

Pas sulmit të fundit me raketa iraniane mbi Izraelin në prill, administrata i kërkoi përmbajtje Izraelit në përgjigjen e tij, duke përdorur levën e asistencës së mbrojtjes ajrore të SHBA-së për të bindur Netanyahun të “marrë fitoren” duke rrëzuar pothuajse të gjitha raketat në hyrje. Këtë herë, SHBA thuhet se i kishte sinjalizuar Teheranit se në rast të një sulmi të dytë iranian, ajo nuk do të vepronte dhe nuk mund të ishte një ndikim frenues.

Forcat e kufizimit në Lindjen e Mesme po dobësohen çdo ditë që kalon. Duke folur politikisht, administrata e Bidenit nuk mund të shihet si duke lidhur duart e Izraelit përballë një sulmi iranian ndaj qyteteve izraelitë. Regjimi iranian (IRGC në veçanti) po ndjen presionin për t’u treguar përfaqësuesve dhe aleatëve të tij rajonalë, nga Hezbollahu te Houthi në Jemen, se nuk është një fuqi e dobët, por një fuqi rajonale, udhëheqësi i “boshtit të rezistencës”.

Ndërkohë, Netanyahu e ka dorën më të lirë. Me raketat iraniane mbi Tel Aviv, është shumë më e vështirë për Uashingtonin të përpiqet të ndikojë në veprimet e tij, dhe shumë më e ashpër për kundërshtarët e kryeministrit që të bëjnë thirrje për rrëzimin e tij.

Sot, Netanyahu është gjithashtu dukshëm më afër ambicieve të tij të kahershme: të përfshijë SHBA-në në një luftë kundër Iranit, e cila do të shkatërrojë programin e tij bërthamor, tani afër kapacitetit për të bërë një armë pas rënies së marrëveshjes shumëpalëshe të vitit 2015, JCPOA, e cila e mbajti programin brenda kufijve.

Sipas raporteve të fundit të së martës mbrëma, raketat e Iranit kishin shkaktuar lëndime minimale, por ngritën spektrin e asaj që mund të ndodhte në vitet e ardhshme: raketa 12 minuta nga Izraeli, me koka bërthamore.

Luftërat e shkatërrimit të Izraelit kundër armiqve të tij rajonalë, fillimisht Hamasit dhe më pas Hezbollahut, do t’i shtojnë urgjencën argumenteve të drejtuesve iranianë se vetëm një armë bërthamore mund ta mbajë vendin të sigurt dhe të fuqishëm. Nga ana tjetër, frika se ato argumente mund të dominojnë ditën në Teheran do të nxisë thirrjet në Izrael për një luftë parandaluese.

Në kohë të tilla të rrezikshme, rajoni historikisht i është drejtuar Uashingtonit për të frenuar dhe përmbysur logjikën e përshkallëzimit. Por njeriu që aktualisht banon në Zyrën Ovale është një president i çalë, i cili është injoruar deri në poshtërim muajt e fundit nga aleati më i ngushtë i SHBA-së në Lindjen e Mesme.

Ka prej kohësh zëra në institucionet e mbrojtjes amerikane që bëjnë thirrje që SHBA të ndërmarrë veprime parandaluese kundër programit bërthamor iranian. Ato tani do të shtohen në një përpjekje për të ndikuar mbi një president i cili është zotuar të mbrojë Izraelin kundër kërcënimit iranian.

Administrata e Bidenit në përgjithësi ka qenë e kujdesshme kur bëhet fjalë për sipërmarrjet ushtarake jashtë vendit dhe Harris pritet të ndjekë një rrugë të ngjashme, me më pak lidhje sentimentale me Izraelin. Por dhuna në rritje në Lindjen e Mesme do të dëmtojë shanset e saj për të marrë në Shtëpinë e Bardhë dhe do të sjellë më afër perspektivën e kthimit në krye të SHBA-ve të Donald Trump. /vizionplus.tv