Mbi 80% e shqiptarëve e kanë bërë zgjedhjen e tyre, askush nuk mund t’i pengojë!

Nga Aranit Muraçi

Të gjithë ata të cilët kanë dilema mbi demokracinë, të veshur me kostumin qoftë të politikanit apo të ‘patriotizmit’, dhe që bëjnë sikur nuk e dinë se çfarë mendojnë për aleatët tanë shumica e qytetarëve shqiptarë, një sondazh i fundit ne siguri do t’ju vijë në ndihmë. Shifrat mund ti interpretojë gjithsecili sipas oreksit dhe shijeve të ditës, veçanërisht nëse shijet mbajnë “aromë “politike. Por shifrat e fundit që zbulojnë se mbi 80 për qind e shqiptarëve, në Shqipëri dhe Kosovë, janë pro SHBA-së dhe BE-së, me një vendosmëri kaq të madhe si askund tjetër në rajon dhe madje Europë, sa mund t’i shtrembërojë vetëm një politikë me tendencë ndoshta armiqësore karshi shumicës dërrmuese të qytetarëve tanë dhe aleatëve të përbashkët.

Rusia u zgjodh nga numri më i madh i të anketuarve serbë, në një sondazh të fundit për rajonin tonë, kur u pyetën se cilin konsideronin aleatin më të rëndësishëm të vendit të tyre.

45% e të anketuarve serbë në Sondazhin Rajonal të Ballkanit Perëndimor të Institucionit Republikan Ndërkombëtar (IRI) publikuar nga prestigjozja Intellinews thanë se Rusia ishte aleati më i rëndësishëm i Serbisë, e ndjekur nga 14% që zgjodhën Kinën dhe 5% për Hungarinë fqinje, të udhëhequr nga demokrati i vetëquajtur joliberal Victor Orban, aleat i ngushtë i presidentit hungarez Aleksandar Vuçiç.

Rezultatet nga Serbia ishin në kontrast të fortë me ato në Shqipëri dhe Kosovë, ku SHBA ishte zgjedhja kryesore, si aleati më i rëndësishëm nga rreth 80% e të anketuarve në Kosovë.

Diku tjetër në rajon, të anketuarit zgjodhën një përzierje të fuqive rajonale dhe ndërkombëtare. Serbia ishte zgjedhja kryesore në Maqedoninë e Veriut (34%) dhe Malin e Zi (32%) dhe zgjedhja e dytë në Bosnje dhe Hercegovinë (16%).

Boshnjakët thanë se Turqia ishte aleati kryesor i vendit të tyre (22% e të anketuarve), ashtu si 12% e maqedonasve dhe një numër më i vogël në Shqipëri, Kosovë dhe Mal të Zi. Rusia u favorizua nga 13% e të anketuarve në Bosnje, 9% në Mal të Zi dhe 8% në Maqedoninë e Veriut.

Numri më i madh i të anketuarve në Serbi (36%) dhe Mal të Zi (19%) thanë se SHBA ishte kërcënimi më i madh për vendin e tyre. Serbia u identifikua si kërcënimi kryesor nga kosovarët (83%), shqiptarët (36%) dhe boshnjakët (27%). Në të gjitha vendet, përveç Serbisë, Rusia shihej si kërcënimi i dytë ose i tretë më i madh.

Të anketuarit në Maqedoninë e Veriut zgjodhën Bullgarinë (23%) si kërcënimin e tyre më të madh pasi Bullgaria ngeci procesin e pranimit të vendit të tyre në BE. Si Shqipëria ashtu edhe Kosova ishin ndër vendet më kërcënuese, siç u identifikuan nga të anketuarit në Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi.

Sondazhi zbuloi gjithashtu dallime të mëdha në pikëpamjet mbi orientimin e politikës së jashtme brenda rajonit. Shqipëria dhe Kosova ishin më të përkushtuarat ndaj një drejtimi pro-perëndimor, me 82% dhe 87% respektivisht të të anketuarve që thanë se kursi i politikës së jashtme të vendit të tyre duhet të jetë ‘vetëm pro Bashkimit Evropian dhe Perëndimit’.

Në të kundërt, vetëm 10% e serbëve donin një politikë të jashtme pro-perëndimore, me opsionet më të njohura që ishin balancimi mes Perëndimit dhe Rusisë në mënyrë të barabartë (31%) e ndjekur nga një kurs që është “pro-rus, por të mbajë marrëdhëniet me Bashkimi Evropian dhe Perëndimi”.

Në Bosnjë, Mal të Zi dhe Maqedoninë e Veriut, numri më i madh i të anketuarve zgjodhën një politikë të jashtme pro-perëndimore, por një numër i konsiderueshëm i të anketuarve dëshironin gjithashtu të ruanin marrëdhëniet me Rusinë.

Në mënyrë të ngjashme, mbështetja për anëtarësimin e plotë në NATO ishte 88% dhe 85% respektivisht në Kosovë dhe Shqipëri, por vetëm 3% në Serbi.

Mbështetja për anëtarësimin në NATO ishte rreth 50% në Maqedoninë e Veriut dhe Bosnje, por ka rënë në 39% në Malin e Zi, një anëtar i NATO-s që nga viti 2017.

Anëtarësimi në BE kishte një mbështetje më të fortë me një shumicë të fortë në favor në të gjitha vendet – duke filluar nga 92% në Shqipëri në 68% në Maqedoninë e Veriut – me përjashtim të Serbisë, ku vetëm 40% e të anketuarve thanë se do të votonin për anëtarësimin në një referendum për këtë çështje.

Megjithatë, një numër i madh i të anketuarve në disa shtete anëtare nuk kishin besim se BE-ja ishte serioze për pranimin e shteteve të Ballkanit Perëndimor. Vetëm 30% e serbëve dhe 34% e maqedonasve besonin se Bashkimi Evropian është serioz në synimin e tij për t’u ofruar anëtarësim vendeve të Ballkanit Perëndimor, krahasuar me 54% dhe 47% respektivisht që besonin se nuk ishte.