Mijëra jetë të shpëtuara nga “Iron Dome”, si funksionon sistemi i sigurisë së Izraelit që ndaloi sulmin e Iranit

Izraeli ka disa nga mbrojtjet ajrore më të avancuara në botë që kanë mbrojtur dhe vazhdojnë të mbrojnë trupat dhe qytetarët e tij nga raketat dhe të gjitha llojet e sulmeve.

Mbrojtja ajrore është thelbësore për sigurinë e Izraelit.

Këto mbrojtje janë të shtrenjta, prandaj zyrtarët izraelitë disa muaj më parë ndryshuan buxhetin e vitit 2024 dhe ndanë 15 miliardë dollarë për shpenzime ushtarake.

Ndihma e huaj e SHBA-së për Izraelin 

Rreth 15% e buxhetit të mbrojtjes të Izraelit vjen nga SHBA. Që nga themelimi i saj në 1948, SHBA i ka dërguar Izraelit rreth 300 miliardë dollarë ndihmë ekonomike dhe ushtarake, duke e bërë atë marrësin më të madh të ndihmës së huaj amerikane.

Pothuajse e gjithë ndihma që SHBA ka dërguar në muajt e fundit ka shkuar për sistemet e saj të avancuara të mbrojtjes dhe pajisjet ushtarake. Por përfshirja e Amerikës në luftën e Izraelit në Rripin e Gazës shihet si e diskutueshme pasi nga njëra anë SHBA ofron ndihmë të kufizuar humanitare për palestinezët në Gaza dhe nga ana tjetër ofron mbështetje ushtarake dhe armë për Izraelin.

Sistemet e sigurisë të Izraelit-Iron Dome

Sistemi më i njohur i mbrojtjes ajrore të Izraelit, Iron Dome  përbëhet nga një rrjet detektorësh radarësh dhe lëshues raketash që përdoren për të kapur zjarrin e armikut, duke përfshirë raketa me rreze të shkurtër veprimi, shkruan VizionPlus.tv.

Si funksionon Iron Dome

E vendosur në jug të Izraelit në vitin 2011 pas luftës midis Izraelit dhe Hezbollahut, SHBA-ja asistoi dhe financoi zhvillimin e sistemit të mbrojtjes raketore me rreze të shkurtër veprimi. Ata kontribuan të paktën 1.6 miliardë dollarë në sistemin Iron Dome nga 2011 në 2021, plus një miliardë dollarë të tjerë në 2022.

Shtresa e parë e mbrojtjes

Forcat e Mbrojtjes së Izraelit deklaruan “që qëllimi i Iron Dome është të mbrojë qytetarët izraelitë nga kërcënimi i vazhdueshëm i raketave duke i kapur ato”. IDF e përshkroi Kupolën e Hekurt me tre mbiemra: “Saktësi, shpejtësi dhe e aftë”.

I armatosur me raketa përgjuese Tamir, sistemi i mbrojtjes me shumë misione mund të rrëzojë raketat dhe artilerinë e armikut deri në 43.5 milje larg. Sistemi i avancuar i raketave ka një stacion radar që zbulon dhe gjurmon rrugën e raketave armike përpara se të lëshojë një raketë për t’i kapur ato. Raketat gjurmojnë objektivin e tyre me sensorë elektro-optikë dhe shpërthejnë në ajër kur afrohen.

Edhe pse Iron Dome nuk ka një rekord të përsosur përgjimi, ajo ka kapur shumicën e zjarrit të armikut në hapësirën ajrore izraelite, veçanërisht gjatë periudhave të zjarrit të rëndë nga luftëtarët e Hamasit.

Por Iron Dome është vetëm një nivel i atij që konsiderohet si një nga sistemet më të avancuara të mbrojtjes ajrore në botë. Raketat kanë një rreze shumë më të madhe se predha, por kanë edhe disavantazhin se janë të shtrenjta. Raketat Tamir të lëshuara nga Iron Dome vlerësohen të kushtojnë rreth 50,000 dollarë secila, shkruan VizionPlus.tv.

“David’s Sling”

Shtresa e mesme e sistemit të mbrojtjes është David’s Sling, një sistem i mbrojtjes ajrore me rreze të mesme dhe të gjatë, i krijuar për të kapur raketat e lëshuara deri në 185 milje larg. I njohur gjithashtu si Shkopi Magjik, sistemi i gjithanshëm i raketave mbart deri në 12 interceptues.

Sistemi i armëve me shigjeta

Shtresa e sipërme e sistemit të sofistikuar të mbrojtjes ajrore të Izraelit është Arrow-3, i aftë të angazhojë objektiva në distanca më të gjata dhe lartësi më të larta, si dhe të përgjojë më saktë raketat balistike.

Arrow-3 punon së bashku me paraardhësin e tij, Arrow-2, për të kapur raketa balistike dhe koka të tjera bërthamore duke përdorur një interceptor me dy faza.

“Shigjeta-3”

Përgjuesi Arrow-3 “është një raketë e klasit botëror që, së bashku me Arrow-2, zgjeron ndjeshëm aftësitë mbrojtëse të shtetit të Izraelit”, sipas Ministrisë së Mbrojtjes të Izraelit.

Në nëntor 2023, Izraeli konfirmoi përdorimin e parë operacional të Arrow-3 për të kapur një raketë armike në hyrje të lëshuar nga luftëtarët Houthi nga Jemeni, duke shënuar herën e parë që të tre nivelet e mbrojtjes ajrore të Izraelit po vepronin njëkohësisht.

“E gjithë kjo siguron mbrojtje në çdo shtresë të mbrojtjes ajrore dhe lejon mbrojtjen optimale të frontit të brendshëm izraelit”, tha IDF në një deklaratë në atë kohë.

C-Dome

Sistemi i mbrojtjes ajrore të Izraelit nuk është i kufizuar në tokë. Vendi ka gjithashtu një version detar të sistemit Iron Dome, duke e montuar atë në majë të raketave izraelite.

Versioni detar i sistemit të mbrojtjes ajrore, i njohur si C-Dome, është duke u vendosur në korvetat e klasit 6 Sa’ar, katër anije luftarake të ndërtuara gjermane të porositura për marinën izraelite, shkruan VizionPlus.tv.

Përveç C-Dome, anijet Sa’ar 6 janë gjithashtu të pajisura me një armë kryesore Oto Melara Super Rapid 76 mm, e cila është efektive kundër kërcënimeve të ajrit.

Anije me raketa

Pas dy vitesh zhvillimi, ushtria izraelite njoftoi se sistemi i mbrojtjes detare u përdor për herë të parë për të kapur një “objektiv ajror të dyshimtë” që hyri në hapësirën ajrore izraelite pranë qytetit Eilat, i cili është një objektiv i shpeshtë i rebelëve Houthi të Jemenit .

“Brenda natës, për herë të parë në histori, një anije raketore me raketa Sa’ar e IDF-së, kapi me sukses një UAV (avion pa pilot) që ishte afruar nga lindja dhe kishte kaluar në zonën e Gjirit të Eilat,” raportoi IDF.

Flota detare izraelite përfshin gjithashtu 11 anije të tjera luftarake përveç katër korvetave të klasit 6 Sa’ar, si dhe pesë nëndetëse të klasit Dolphin.

SPYDER

Për të forcuar më tej mbrojtjen e tij ajrore, Izraeli po shqyrton gjithashtu një sistem të ri raketor “të integruar” të quajtur SPYDER, i cili është prodhuar nga kompania izraelite e mbrojtjes Rafael Advanced Defense Systems.

Izraeli, në bashkëpunim me Rafael, po teston një konfigurim të ri të sistemit të armëve, duke marrë raketën, radarin, sistemin e komandës dhe kontrollit, si dhe teknologjinë e vëzhgimit dhe përvetësimit të objektivave dhe duke i vendosur ato në një automjet me tetë rrota.

“SPYDER AiO u zhvillua për të adresuar nevojat kritike operacionale të fushës moderne të betejës dhe ofron një armë fleksibël, autonome, kundërajrore të aftë për vendosje të shpejtë brenda disa minutave, në terren sfidues dhe me kohë të shkurtër reagimi.”/vizionplus.tv