Të pacipë me Qazim Mulletin, dashakeqë me artin dhe injorantë gjer në fund

Nga Ardit Rada

Ardhja e eshtrave të Qazim Mulletit në një ceremoni krejt familjare dështoi të ndizte një debat publik për ata pak shqiptarë kuislingë të Luftës së Dytë. Them dështoi, sepse zërat që e kanë pasion të bëjnë avokatin e djallit u kujtuan veç kur e morën vesh nga televizori zhvarrosjen e ish-prefektit që prehej në Romë qysh prej 1956. Si në çdo rast, një pjesë rendën të tregojnë kujtimet e gjyshit me Mulletin, një pjesë tjetër historinë e trishtë të gruas dhe djalit të tij në kampet e internimit dhe në fund vjen pjesa që s’ka asgjë për të shtuar por të sulmojë artin.

Një ndër to, Lulzim Basha. Personazhi që në librin që shkroi në prag të zgjedhjeve rrëfente sesi kishte sharë Enver Hoxhën në mes të klasës që kur ishte 16 vjeç dhe më pas Sigurimi e ndiqte me makinë, mirëpo këtë ngaqë ishte i shkathët s’e kapnin dot.

Këtë rrëfim të Bashës tek libri “Misioni im” e përmenda përciptazi për të ilustruar sesa gabim është luftuar komunizmi tek ne. Një gënjeshtre kanë tentuar t’i përgjigjen me një gënjeshtër më të madhe. Të gjithë dembelë për të hapur arkivën apo për të ekspozuar dëshmitarët që kanë qenë aty për një kohë të gjatë. Për t’iu përgjigjur shkencës së Institutit të Studimeve M-L. me shkencën që ka në dispozivion çdo burim sot. Dhe kjo rrënjët sigurisht s’i ka tek Basha. Por sërish në ditët e sotme, grupi i deputetëve që mbështet atë kanë propozuar që të ndalohen me ligj filmat e prodhuar nga ish-kinostudio ‘Shqipëria e re’, si pjesë e propagandës që deformon historinë.

Në homazhet e tij sot për Qazim Mulletin, Lulzim Basha u kap pas komedisë ‘Prefekti’ pikërisht duke cituar këtë nismë. Më herët deputetët e tij kërkonin që aktorët në grup të kërkonin edhe falje. Edhe pse nga injoranca nuk e dinë se prej aktorëve veç Robert Ndrenika rron.

Estrada që paguhejprej Sali Berishës në vitet `90 e nxirrte Enver Hoxhën sikur merrte ËC me vete në pyll dhe sikur vriste pa dashje rojet e Gardës që e ruanin. Emisioni ‘Portokalli’ si fabrika më e madhe e humorit sot ka imituar vëllezërit Frashëri si drogaxhinj me cigare hashashi në dorë, Skënderbeun me brekë, Ismail Qemalin e Isa Boletinin si injorantë. A janë të vërteta këto? Sigurisht që jo, por fshihen pas justifikimit të drejtë se bëhet fjalë për art dhe se humori pranon gjithçka.

E përse nuk qënka art ‘Prefekti’ i Besim Lëvonjës ku shkëlqen plejada e Estradës së Tiranës dhe Teatrit Popullor? A është arti monopol vetëm i aktorëve të ‘demokracisë’? Gjersa të gjeni përgjigjen e kësaj, shihni ku të kapni ndonje kockë tjetër në emër të antikomunizmit, këtij “rreziku” të shekullit 21.